Pompy ciepła z roku na rok zyskują na popularności jako ekologiczne, a także oszczędne źródło ogrzewania. W okresie zimowym, gdy temperatury na zewnątrz spadają poniżej zera, wielu użytkowników zastanawia się jednak, jak w praktyce działają te urządzenia i co zrobić, by utrzymać ich wydajność. Czy trzeba zmieniać ustawienia? Czy wymagają dodatkowej obsługi? A może warto pomyśleć o przeglądzie przed nadejściem mrozów? W tym artykule podpowiadamy, jak przygotować pompę ciepła do pracy zimą, na co zwrócić uwagę podczas codziennej eksploatacji oraz dlaczego urządzenia renomowanych marek, takich jak YORK® czy Hitachi, świetnie sprawdzają się nawet w wymagających warunkach klimatycznych. Zachęcamy do lektury!
Spis treści
Wydajność pomp ciepła latem a zimą
Podstawową zasadą działania pompy ciepła powietrze-woda jest pobieranie energii cieplnej z powietrza zewnętrznego i przekazywanie jej do instalacji grzewczej w budynku. Im wyższa temperatura powietrza, tym łatwiej, a także taniej przebiega proces ogrzewania. Latem czy wiosną urządzenie pracuje niezwykle efektywnie – współczynnik COP (stosunek uzyskanej energii cieplnej do zużytej energii elektrycznej) może wynosić nawet 4-5. Zimą, przy temperaturach poniżej zera, COP spada, co oznacza, że pompa potrzebuje więcej energii do wytworzenia tej samej ilości ciepła.
Nie oznacza to jednak, że pompa staje się nieopłacalna. Wręcz przeciwnie – nowoczesne modele, np. Hitachi airH2O czy urządzenia marki YORK®, zostały zaprojektowane do pracy w surowym klimacie. Potrafią dostarczać wodę o temp. nawet 60°C przy -10°C na zewnątrz, a modele wysokotemperaturowe – aż 80°C przy -20°C.
Przygotowanie pompy ciepła do zimy – kluczowe działania
Aby zapewnić niezawodną pracę pompy ciepła w najchłodniejszych miesiącach, nie wystarczy jedynie włączenie urządzenia i oczekiwanie, że będzie działało. Warto poświęcić czas na przygotowanie systemu, monitorowanie jego pracy i optymalne ustawienie parametrów. Dzięki temu unikniemy spadków wydajności czy zwiększonego zużycia energii.
Przegląd i serwis przed sezonem grzewczym
Jesienny przegląd pompy ciepła to inwestycja, która zwraca się w postaci spokojnej zimy bez niespodzianek. Profesjonalny serwis obejmuje sprawdzenie istotnych elementów jak: szczelność instalacji chłodniczej i wodnej, ciśnienia w układzie, stanu filtrów powietrza oraz wody, a także poprawności pracy sterownika, jak również czujników. Jeśli montaż pompy ciepła był wykonywany przez wyspecjalizowaną firmę, najczęściej to im powierza się serwis.
Odpowiednie ustawienia parametrów
Praca pompy ciepła zimą wymaga świadomego dopasowania parametrów do niższych temperatur otoczenia. Odpowiednie ustawienia nie tylko zapewniają komfort cieplny w domu, ale także pozwalają utrzymać wysoką efektywność energetyczną i minimalizować koszty ogrzewania. W przypadku tradycyjnych grzejników, aby pomieszczenia były odpowiednio ogrzane, konieczne jest podniesienie temperatury wody w obiegu grzewczym. Najczęściej zaleca się ustawienie zasilania na poziomie 50-60°C, choć dokładne wartości zależą od konstrukcji budynku, izolacji oraz wymagań mieszkańców. Podłogówka, w przeciwieństwie do tradycyjnych grzejników, wymaga niższej temperatury wody – zazwyczaj w zakresie 35-45°C. Dzięki temu system działa efektywnie przy mniejszym zużyciu energii, a powierzchnia podłogi zapewnia równomierne ogrzewanie pomieszczeń.
Nowoczesne pompy ciepła, takie jak Hitachi Cooling & Heating, posiadają wbudowane algorytmy adaptacyjne, które automatycznie dopasowują pracę urządzenia do zmieniających się warunków zewnętrznych. Przykładowo:
- w dni szczególnie mroźne system zwiększa temperaturę zasilania lub wydajność sprężarki,
- w cieplejsze dni redukuje moc grzewczą, aby nie marnować energii,
- w trybie nocnym lub przy niższym zapotrzebowaniu na ciepło obniża temperaturę wody w obiegu, co pozwala oszczędzać energię.
Dzięki temu użytkownik nie musi ręcznie korygować ustawień codziennie – system sam reaguje na zmiany pogody i utrzymuje stabilną temperaturę w pomieszczeniach.
Odśnieżanie i utrzymanie jednostki zewnętrznej
Agregat zewnętrzny pompy ciepła odpowiada za skuteczne pobieranie ciepła z powietrza zewnętrznego. W zimowych warunkach jednostka jest narażona na działanie śniegu, lodu, silnego wiatru i opadów, dlatego utrzymanie jej w czystości oraz zapewnienie swobodnego dostępu do powietrza jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania całego systemu. Jakie są najważniejsze zasady?
- Jesienią – czyszczenie liści, a także gałęzi.
- Zimą – usuwanie śniegu i lodu.
Regularne utrzymanie jednostki zewnętrznej w czystości może poprawić wydajność systemu nawet o kilka procent i zmniejszyć zużycie energii w okresie zimowym.
Ważne!
Z urządzeń nie należy skuwać lodu ręcznie – nowoczesne pompy ciepła posiadają funkcję automatycznego odszraniania, która chroni jednostkę przed uszkodzeniem. Usuwanie lodu mechanicznie może doprowadzić do usterki wymiennika lub obudowy. Zamiast tego najlepiej odczekać, aż system sam zakończy cykl odszraniania, a śnieg usuwać wyłącznie delikatnie, np. za pomocą miotły lub odśnieżarki ręcznej, utrzymując bezpieczeństwo urządzenia.
Dlaczego pompa ciepła to dobre rozwiązanie zimą?
Pompy ciepła coraz częściej zastępują tradycyjne źródła w polskich domach, również w okresie zimowym. Nowoczesne technologie sprawiają, że urządzenia działają nawet przy niskich temperaturach, zapewniając komfort, oszczędności i korzyści ekologiczne.
- Komfort użytkowania: nowoczesne pompy ciepła są w pełni automatyczne i nie wymagają ingerencji użytkownika w proces grzewczy. Oznacza to, że nie trzeba im dostarczać paliwa ani kontrolować procesu spalania, jak w przypadku kotłów gazowych czy na paliwa stałe.
- Ekologia: pompy ciepła wykorzystują energię odnawialną zawartą w powietrzu, wodzie lub gruncie. Dzięki czemu redukują emisję dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji do atmosfery, a także zmniejszają zależność od paliw kopalnych, które przyczyniają się do zanieczyszczenia środowiska.
- Oszczędności: chociaż współczynnik COP (efektywność energetyczna) spada zimą, nowoczesne pompy ciepła wciąż pozostają opłacalnym źródłem. Korzyści ekonomiczne obejmują niższe koszty ogrzewania w porównaniu do kotłów gazowych, olejowych czy elektrycznych. A jeśli instalacja pompy ciepła odbywa się wraz z fotowoltaiką, to oszczędności mogą być jeszcze większe.
Czy instalacja pompy ciepła powietrze-woda jest zimą możliwa?
Pompy powietrze-woda (najczęściej stosowane w domach jednorodzinnych) można montować zimą. Jednak zaleca się, aby temperatura zewnętrzna nie była ekstremalnie niska w trakcie instalacji agregatu zewnętrznego. W przypadku silnych mrozów prace mogą wymagać dodatkowego zabezpieczenia urządzenia i przestrzegania procedur producenta. Montaż pompy ciepła, szczególnie w warunkach zimowych, powinien odbywać się z pomocą profesjonalnej firmy. Doświadczony instalator dysponuje odpowiednią wiedzą techniczną oraz narzędziami niezbędnymi do bezpiecznego zamontowania urządzenia. Po zainstalowaniu pompy ciepła zimą może ona od razu rozpocząć pracę, o ile temperatura wody w instalacji mieści się w zakresie dopuszczalnym przez producenta.
Pompy ciepła to ekologiczne i oszczędne rozwiązanie grzewcze sprawdzające się zarówno latem, jak i w trudnych warunkach zimowych. Urządzenia renomowanych marek, takich jak Hitachi Cooling & Heating czy YORK®, zapewniają stabilną temperaturę w domu, automatyczne dopasowanie parametrów pracy do warunków zewnętrznych oraz cichą i niezawodną eksploatację. Aby utrzymać wysoką wydajność pompy ciepła w okresie zimowym, warto zadbać o serwis instalacji, a także utrzymanie jednostki zewnętrznej w czystości. Dzięki temu urządzenie nie tylko zapewni komfort cieplny, ale także przyczyni się do realnych oszczędności w tym okresie.